Ψάχνοντας κάποιον να κηδεύσω

Ἕνας ἀκόμα Μάης,

μιὰ ἀκόμα πένθιμη ἀνάμνηση τῆς ἀποφράδας 29ης τοῦ 1453

στὸν τόπο ποὺ γέννησε τὴ βασιλεία τοῦ τελευταίου των τελευταίων,

τοῦ τραγικὰ μοναχοῦ ἀνάμεσα στοὺς ολιγίστους

σὲ ἐκεῖνο τὸ ξεμώνι ποὺ είχε καταντήσει στὰ χρόνια του ἡ  Πόλη.

Στὴ φτωχή μου κατανόηση, οἱ Μάηδες

ἐκεῖνος τοῦ ΄53 καὶ τοῦτος τοῦ ΄15

φαντάζουν τόσο κοντινοί, τόσο ἴδιοι

σὰν νὰ ἀναδύουν τὸ ἴδιο ἄρωμα.

Ἴσως καὶ τὴν ἴδια ὀπτασία.

Ὁ Μάης τοῦτος τῶν ἡμερῶν μας

ὁ ζοφώδης καὶ ἀσέληνος

σαρκώνεται σὰν ἀερικὸ στὴ σκιὰ τῆς γιαγιᾶς Ἀντωνίας

τῆς εὐλαβέστατης γηραιᾶς Μυστριώτισσας ποὺ μὲ τὴ μαγκουρίτσα της

μαυροφορεμένη καὶ σκυφτὴ

ἀνεβαίνει μὲ τὰ πόδια ἀπὸ τὸ χωριὸ στὴν καστροπολιτεία 
σὰν κάνει ἐδῶ καὶ χρόνια,

νὰ προσευχηθεῖ γιὰ τὸν συντοπίτη της

νὰ πενθήσει στὸ βαθμὸ ποὺ τῆς πρέπει τῆς ἡμέρας

καὶ τοῦ δικοῦ μας τοῦ καιροῦ.

Οἱ ἱερές, οἱ δραματικὲς στιγμὲς τῆς στέψης τοῦ τελευταίου των Αὐτοκρατόρων

στὴ Μητρόπολη τοῦ Λακεδαιμόνιου κάστρου

ἔμελλε νὰ ἀποδειχθοῦν στολισμὸς νεκρικὸς καὶ πομπὴ ἐπιτάφιος

γιὰ τὸν τελευταῖο τῶν πραγματικὰ μεγάλων της Αὐτοκρατορίας.

Μόνη μου ἔγνοια, σχεδὸν ἐμμονικῆ,

εἶναι νὰ βρεθεῖ ἕνας Παλαιολόγος νὰ κηδεύσουμε σήμερα.

Πῶς νὰ φανταστῶ τὴν ἐπερχόμενη ἅλωση δίχως ἕναν Παλαιολόγο;

Πῶς ἀλλιῶς νὰ παρουσιαστῶ στὴν Ἱστορία καὶ τί νὰ πῶ;

Στὴν ἑλληνικὴ συνείδηση εἶναι, ὅπως γράφει ἡ Μάρω Σιδέρη,

"...αἰώνια ἐρωτευμένος τοῦτος ὁ λαὸς μὲ ἐκεῖνον τὸ συγκλονιστικὸ ἄνθρωπο, παραμένει δεμένος στὴ γοητεία τῆς προσωπικότητάς του, στὴ δύναμη τοῦ ἤθους του, στὴν ὁρμὴ τῆς γενναιοδωρίας του, στὸ δράμα τῆς θυσίας του. Ὁ Ἕλληνας ποὺ δύσκολα ἀγάπησε βασιλεῖς καὶ πολιτικούς, ἀγάπησε καὶ ἀγαπᾶ πάντα τὸν τελευταῖο Αὐτοκράτορα τῆς Βασιλεύουσας, ὡς τὸν μοναδικὸ Ἕλληνα βασιλιὰ στὴ μεταχριστιανική της ἱστορία, τὸν τελευταῖο ἀληθινὰ Ἕλληνα ἐστεμμένο. Ὄχι ἄδικα: ὁ Κωνσταντῖνος Δραγάτσης Παλαιολόγος ἦταν ἀπὸ τοὺς πραγματικὰ Μεγάλους της Ἱστορίας, ὄχι ἐπειδὴ ἔσωσε ὡς Ὑπεράνθρωπος τὴν Πόλη του, ἀλλὰ ἐπειδὴ πέθανε ὡς ἄνθρωπος μαζί της."

Κάθε 29 τοῦ Μάη οἱ μνῆμες ἐδῶ στὴν Λακεδαιμόνια γῆ 

μαζώχνονται ἐμπρὸς στὴν θέα του.

Τὸ μνημόσυνο στὸν Αὐτοκράτορα,

καὶ σ' ὅλους ὅσους ἡ Τρίτη 29η Μαΐου 1453 

βρῆκε νὰ κείτονται νεκροὶ στὰ τείχη τῆς Βασιλεύουσας,

εἶναι μνημόσυνο στὸν Μάρτυρα τοῦ 15ου αἰώνα

μνημόσυνο στὴ θυσία 
ποὺ νοηματοδότησε ἐπινίκια τὴν κόσμο-ἱστορικὴ ἥττα.

Στὸ ἄγαλμά του, 
κάτω ἀπὸ τὸν περήφανο καὶ νεφελώδη Ταΰγετο,

γράφτηκε ἡ τελευταία πράξη τοῦ ἐφετινοῦ ἑορτασμοῦ

- ἑορτασμός; φεῦ –

καὶ μένει μόνο νὰ φανεῖ ἂν καὶ πόσοι κρατοῦν φυλαγμένο στὶς καρδιὲς

τὸ ἱερὸ σκήνωμα τοῦ Μαρμαρωμένου καὶ αἰώνιου βασιλιά.

Μονάχα ἐτούτη ἡ ἐλαχιστότατη προσφορὰ ἔμεινε δυστυχῶς θαρρῶ

γιὰ ἐμᾶς τοὺς ὀλιγίστους...

Eυάγγελος Θεοδώρου

(Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Όσιος Νίκων" τ. Ιούνιος-Ιούλιος-Αύγουστος 2015)