Έχω μια τίγρη μέσα μου

      Είναι στιγμές που τα υπάρχοντα ερωτήματα για τη ζωή και το θάνατο ξεπροβάλουν, έστω δειλά και στιγμιαία, μέσα από τη λήθη και την αμεριμνησία που κυριαρχούν στον καθημερινό μας βίο. Λήθη που εκούσια εγκαταλείπει στην αφάνεια την κριτική διάκριση του αληθούς από το ψευδές και αμεριμνησία για τις επιλογές της επιπόλαιης και αδιάφορης ζωής μας. Κάπου εκεί, μέσα στο σκοτάδι και στη σύγχυση της καθημερινότητας, μια αστραπή φωτός φανερώνει στα μάτια μου την τίγρη που έχω μέσα μου και πρέπει να παλέψω. Πιο δύσκολη μάχη σε τούτη τη ζωή νομίζω δεν υπάρχει. Να τα βάλω με τον εχθρό που φωλιάζει στο μυαλό και στη καρδιά μου και να νικήσω…

         Στη ζωή του Έλληνα η βιωματική εμπειρία οικοδόμησε δυο ισχυρά προπύργια. Ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός ως αποκορύφωμα της προσφοράς του στον άνθρωπο προσέφερε την κριτική σκέψη, τον ένα πύργο. Την ικανότητα του ανθρώπου δηλαδή να ξεχωρίζει το αληθές από το ψευδές, το όμορφο από το άσχημο, το σωστό από το λάθος, το σημαντικό από το ασήμαντο. Στα χρόνια του χριστιανισμού η ορθόδοξη προοπτική αποκάλυψε στον άνθρωπο δια της πίστεως την δυνατότητα της ελευθερίας, τον δεύτερο πύργο, πέρα από κάθε προκαθορισμό και ανάγκη. Μιας ελευθερίας που ως μόνη προϋπόθεση έχει την αταλάντευτη απόφαση απαλλαγής από κάθε ενδεχόμενο περιορισμού, απ’ όπου κι αν προέρχεται αυτό. Κι η ελευθερία αυτή κινδυνεύει κάθε στιγμή να καταλυθεί από την τίγρη που έχω μέσα μου και λέγεται εγώ. Αυτό το «ακόλαστον και ανελεύθερον και άσχημον» εγώ που με μανία καθημερινά επιχειρεί να καταδυναστεύσει κάθε τι που μοιάζει όμορφο, ενάρετο, αθάνατο. 

         Στο μυαλό και στην καρδιά λοιπόν, στα μαρμαρένια αλώνια της ύπαρξης του ανθρώπου δίνεται καθημερινά η πιο λυσσαλέα μάχη. Μάχη αδιάκοπη με έναν εχθρό καλά κρυμμένο πίσω από σκέψεις και συναισθήματα, ικανό να καταστρέψει ολάκερη τη ζωή αν δεν πιάσουμε σπαθί κι αν δεν μάθουμε την τέχνη του πολέμου. Στην «αμεριμνησία της καταναλωτικής ευζωίας» όπως χαρακτηριστικά τονίζει ο Χρήστος Γιανναράς, η χαρά του πολέμου με τον ίδιο μας τον εαυτό είναι μια έκπληξη ικανή να αλλάξει το ρου της προσωπικής μας ιστορίας όπως το ρου της παγκόσμιας ιστορίας άλλαξαν μάχες σαν αυτή των Θερμοπυλών. Στις Θερμοπύλες την ιστορία δεν την έγραψαν οι νικητές αλλά οι μέχρι ενός πεσόντες Λακεδαιμόνιοι κι αυτό γιατί κληρονόμησαν στην ανθρωπότητα τη σημασία της αντίστασης.

         Πολλές φορές αναρωτήθηκα αν πάλεψα αρκετά. Αν δοκίμασα τις αντοχές μου στα όρια της ανθρώπινης φύσεως αντιστεκόμενος στον ίδιο μου τον εαυτό που είναι ιδιοτελής, εγωκεντρικός, ηδυπαθείς, φίλαυτος. Αν εξάσκησα την ικανότητα του μυαλού μου στην κριτική σκέψη εντοπίζοντας και ξεριζώνοντας κάθε τι πρόσκαιρο και ασήμαντο. Αν παραχώρησα στον συνάνθρωπο μου την ευκαιρία να μου μιλήσει. Αν διαπιστώνοντας το λάθος περπάτησα μέχρι την μετάνοια. Αν ξεδιάλυνα στα μάτια μου την αξία της σιωπής από το δικαίωμα να υπερασπιστώ άσκοπα το φαύλο και «παντογνώστη» εαυτό μου. Αν δάκρυσα αρκετά για όσα έπρεπε να προσφέρω και δεν πρόσφερα στον διπλανό μου. Αν ντράπηκα ουσιαστικά για τον κήπο που δεν φύτεψα στην έρημο της καρδιάς μου. Αν τελικά μάτωσα έστω μια φορά σε μια μάχη που ίσως δεν έδωσα ποτέ πραγματικά …

         Ανησυχώ στην πιθανότητα να περάσουν τα χρόνια και κοντά στο τέλος να βρω τον εαυτό μου παραιτημένο από κάθε προσπάθεια. Να διαπιστώσω πως τόσα χρόνια δεν έμαθα την τέχνη του πολέμου κι έμεινα ανελεύθερος ολάκερη ζωή. Κι η τίγρη νίκησε σε κάθε μικρή η μεγάλη μάχη, κρύφτηκε πίσω από σκέψεις γεμάτες ψεύτικα ελαφρυντικά και ανύπαρκτες δικαιολογίες, φόρεσε τη στολή του δικαιώματος και του θέλω και κατασπάραξε κάθε πιθανότητα ελευθερίας. Ούτε στα απλά δεν τα κατάφερα. Να τρομάξω; Όχι, απλά ήρθε η ώρα να σηκωθώ. Η μάχη με την τίγρη μέσα μου δεν έχει τέλος. Κάθε που θα μοιάζει να έχει κοπάσει ο πόλεμος θα είναι σαν την σιωπή πριν τη μπόρα. Και κάθε νίκη θα σημαίνει και μια κατάκτηση αρετής. Υπομονή, επιμονή, διάκριση, ευθυκρισία, αγάπη, ταπείνωση, ελεημοσύνη, δικαιοσύνη, πίστη, εγκράτεια, χαρά, ελπίδα.

         Όσο δίπλα μου παρακολουθώ ζωντανούς που έχουν ήδη πεθάνει τόσο φουντώνει μέσα μου η θέληση για ζωή. Κι όσο τα χέρια μου ματώνουν στο πάλεμα τόσο θυμάμαι τη μάνα μου που όταν μάτωνα μικρός μου έλεγε «άστο να τρέξει, το ζουρλό αίμα είναι και πρέπει να φύγει». Στην πάλη εντός μου το αίμα που τρέχει είναι ο εγωισμός που ακόμα αντιστέκεται...

Ευάγγελος Θεοδώρου  

δημοσιεύτηκε στο apela.gr, 21.9.2012